خلبان هواپیما کیست و چگونه خلبان می شود؟ - مجله گیتی رو

خلبان در لغت به معنای سکان دار است. در گذشته، دو واژه آویاتور یا پیلوت به جای خلبان نیز استفاده می شدند. البته امروزه نیز گاها به همین نام نامیده می شود. در واقع، خلبان بالاترین فرد در سیستم هدایت، کنترل و نظارت هواپیما و به عبارت دیگر، فرمانده هواپیمایی است که میلیون ها دلار ارزش دارد. گفتنی است مسئولیت حفظ جان مسافران و کادر پروازی نیز برعهده خلبان است.

نکته قابل توجه اینکه خلبانی به دلیل هیجان و جذابیت رویای بسکمک از بچه ها محسوب می شود، ولی عده کمی پیروز به تحقق این رویا در بزرگسالی می شوند، زیرا دستیابی به آن دارای شرایط خاصی است.

گواهینامه خلبانی

داشتن شغل خلبانی نیازمند آموزش های منظم و داشتن گواهینامه خلبانی است. بسکمک به خلبانی به صورت آماتور و غیرحرفه ای می پردازند. خلبانی و هدایت کلیه وسائل پروازی حتی هواپیمای فوق سبک نیز نیازمند اخذ گواهینامه خلبانی و مجوز پرواز است.

بر اساس آیین نامه سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران، متقاضی صدور گواهینامه پرسنل پروازی در صورت با پیروزیت گذراندن دوره آموزشی مصوب در مرکز آموزش مورد تائید، اثبات دانش علمی، اثبات مهارت پرواز در سیمولاتور، اثبات مهارت پرواز با وسیله پرنده، اثبات توانایی مکالمه و درک زبان مورد نیاز برای مکالمات رادیویی و دارا بودن سلامت پزشکی مناسب می تواند گواهینامه مدنظر را از سازمان دریافت کند.

ساعت و محل کار خلبان

شما به عنوان خلبان ممکن است در بخش های دیگر سیستم هوایی غیرمسافری مانند سمپاشی محصولات کشاورزی، تست پرواز یا آموزش پرواز کار کنید. ساعت کاری شما فرق دارد و می تواند در شب ها یا در تعطیلات باشد. ساعات کاری به دلیل مسائل امنیتی بسیار منظم و دقیق و اغلب شناور هستند. بسته به طول سفر، شما مدتی را از خانه دور خواهید بود.

مسائل زندگی خلبانی

زندگی یک خلبان، خاص است و هر کسی توانایی زندگی در چنین شرایطی را ندارد. سفرهای پی در پی، خطرات پرواز، استرس مسئولیت حفظ جان مردم، پروازهای غیرمنتظره، دوری از خانواده و… بخشی از مسائلی است که اگر فرد بدون آگاهی از آن ها وارد این حرفه شود، ممکن است دچار مشکل شود.

خلبان، فرمانده هواپیما

بالاترین فرد در سیستم هدایت، کنترل و نظارت هواپیما خلبان است. خلبان در طول پرواز مسئولیت جان صدها مسافر را که هزاران چشم به راه دارند، بردوش می کشد. داشتن توانایی مدیریت بحران و حفظ قوه تعقل و تفکر و خونسردی حتی تا دم مرگ توانایی هایی است که یک خلبان به آن نیاز دارد. از سوی دیگر، یک خلبان به لحاظ تنظیم ساعات پرواز در اوقات متفاوت نمی تواند برنامه ریزی دقیقی برای زندگی شخصی خود داشته باشد و بیشتر باید از یک برنامه شناور استفاده کند، چرا که هر هفته یا هر ماه برنامه پروازها تغییر می کند.

علاوه بر این ها سلامت جسمی و روحی تنها برای ورود به کار خلبانی لازم نیست. خلبان باید مرتب از شرایط جسمی و روحی خودش آگاه باشد و بر اساس آیین نامه ها و دستورالعمل های سازمان هواپیمایی کشوری قوانین سختگیرانه ای برای بررسی سلامت خلبانان در کلاس های مختلف وجود دارد.

در صورت ایجاد وقفه در خدمت رسانی خلبانان، هر خلبان تا تقریبا 40 سالگی باید هر سال یکبار و بعد از 40 سالگی هر 6 ماه یکبار مورد آزمایش های ویژه قرار گیرد.

وظایف خلبان هواپیما

• بررسی اجزای هواپیما و سوخت آن قبل از پرواز
• اطمینان یافتن از درست کار کردن سیستم های ایمنی در قبل و حین پرواز
• انتخاب بهترین جهت با توجه به گزارشات هواشناسی و اطلاعات ترافیک هوایی
• اجرای دستورالعمل های فرودگاه و بخش کنترل ترافیک هوایی از زمان حرکت در باند فرودگاه تا پس از انجام پرواز و فرود در باند فرودگاه مقصد و توقف کامل
• بررسی اطلاعات پرواز و انجام تنظیمات لازم برای تطبیق دادن خود با تغییرات آب و هوایی
• دادن اطلاعات لازم به مسافران و خدمه هواپیما در طول پرواز
• نوشتن گزارش های پرواز پس از فرود شامل هر گونه مسائل موجود در هواپیما یا جهت پرواز
• مدیریت و کمک به بارگزاری و تخلیه محموله ها و بارها در هواپیماهای کوچک

معمولا هدایت هواپیما از طریق یک تیم دو نفره متشکل از خلبان و کمک خلبان انجام می گیرد. در پروازهای طولانی معمولا یک مهندس پرواز برای بررسی قسمت های مختلف هواپیما و افزایش ایمنی پروازها در هواپیما مستقر است. به عنوان خلبان هواپیما، وظیفه رساندن مسافران و بارها به مقصد آن ها از راه هوایی بر عهده شما است. البته می توانید خلبان هواپیماهای نظامی بوده و عملیات های مختلف انجام دهید.

خلبانی برای شما مناسب است، اگر…

این شغل می تواند هیجان انگیز و چالشی باشد، ولی مسئولیت زیادی را به همراه دارد. اگر عاشق پرواز و مسافرت هستید و از سلامت کامل روحی و جسمی برخوردارید، این شغل ایده آل شما است. برای این شغل باید در کار تیمی قوی باشید. همچنین، قدرت بینایی خوب، تمرکز بالا و توان حفظ آرامش در شرایط بحرانی داشته باشید. داشتن مدرک معتبر دانشگاهی و حرفه ای نیز ضروری است.

در ایران و بسکمک از کشورهای دیگر دو راه اصلی برای خلبان شدن وجود دارد: نخست انتخاب رشته هوانوردی در دانشگاه هوایی ارتش است و دوم گذراندن دوره های لازم و گرفتن مدارک مورد نیاز خلبانی که البته خانم ها تنها راه دوم را می توانند انتخاب کنند. اما خلبانان زن پیروزی نیز در کشورمان وجود دارد.

اگر قصد خرید بلیط هواپیما را دارید، با استفاده از موتور جستجوی پرواز خبرنگاران می توانید بلیط هواپیما چارتر یا سیستمی ارزان به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشنده معتبر خریداری کنید.