12 پژوهشگر ایرانی در بین پراستنادترین پژوهشگران جهان - مجله گیتی رو

از سفر با تور سریلانکا به یکی از زیباترین کشورهای آسیایی سفر کنید و از شهرهای زیبای کلمبو و بنتوتا دیدن کنید.

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، محمدجواد دهقانی، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با اعلام این خبر گفت: شرکت کلاریویت آنالتیکز (ISI) هر ساله به معرفی پراستنادترین پژوهشگران جهان (Highly Cited Researchers) می پردازد. این فهرست شامل گروهی از پژوهشگران علوم و علوم اجتماعی می گردد که در طول یک دهه گذشته با انتشار مقالاتشان توانسته اند بیشترین تعداد استنادها را دریافت نمایند. پژوهشگران بر اساس فعالیتشان در 21 رشته موضوعی انتخاب شده اند. همچنین پژوهشگرانی که در چند رشته به صورت همزمان (Cross-Field) فعالیت می کردند نیز تحت یک رشته جداگانه طبقه بندی شده اند .

دهقانی اضافه نمود: برای قرار دریافت در فهرست پژوهشگران برتر، تمام فعالیت های علمی 10 ساله اخیر در سطح بین المللی از جمله تعداد مقالات، تعداد استنادها، تعداد مقالات پر استناد، تعداد استناد به مقالات پر استناد مورد آنالیز قرار گرفته و همچنین مسائلی نظیر رعایت اصول اخلاقی در پژوهش، رعایت میزان خوداستنادی در حد قابل قبول و نیز مقالات باز پس گیری شده در انتخاب یک پژوهشگر از فهرست پژوهشگران برتر مؤثر است. بر این اساس تقریبا 6200 پژوهشگر در سال 2019 میلادی به عنوان پژوهشگر پراستناد انتخاب شده اند .

سرپرست ISC در ادامه گفت: تعداد پژوهشگران انتخاب شده از یک رشته به رشته دیگر متفاوت است که علت آن تفاوت در تعداد کل پژوهشگران در رشته ها است. به عنوان مثال از رشته ریاضی 89 نفر و از رشته پزشکی بالینی 436 نفر در سال 2019 انتخاب شده اند که این تفاوت ناشی از تفاوت در اندازه رشته ها یا به عبارت دیگر تعداد پژوهشگران هر رشته است .

وی اضافه نمود: برای انتخاب پراستنادترین پژوهشگران جهان، مقالات یک درصد پراستناد در دوره زمانی 2008 تا 2018 مطابق با فهرست پایگاه شاخص های اساسی علم (ESI) پردازش شدند. تعداد استنادهای مقالات یک درصد پراستناد یکی از معیارهای اصلی انتخاب پراستنادترین پژوهشگران جهان است .

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اظهار کرد: درسال 2019 تعداد پژوهشگران پراستناد حدود 6200 و در سال 2018 تعداد آنها حدود 6100 بوده است. بنابراین، در فهرست سال 2019 حدود 100 پژوهشگر بیشتر انتخاب شده اند که نشان دهنده افزایش تعداد کل پژوهشگران برتر جهان بوده است .

دهقانی گفت: از جمهوری اسلامی ایران در سال 2019 تعداد 12 پژوهشگر برتر با وابستگی ایران در لیست 6200 پژوهشگر پراستناد برتر جهان قرار گرفته اند. لیست کامل پژوهشگران با ذکر وابستگی سازمانی و حوزه موضوعی آنها در جدول ذکر شده است. حضور پژوهشگران برتر کشور به ترتیب در حوزه های موضوعی بین رشته ای ( 4 نفر)، کشاورزی ( 3 نفر)، ریاضیات ( 3 نفر) و مهندسی ( 2 نفر) بوده اند. در ضمن در فهرست اعلام شده بعضی از پژوهشگران با بیش از یک وابستگی سازمانی متعلق به یک یا دو کشور ظاهر شده اند. به عنوان مثال در لیست مربوطه، برای دکتر ژولین کلینتون اسپروت وابستگی دوم کشور ایران و دانشگاه صنعتی امیرکبیر ذکر شده است .

پژوهشگران برتر جهان اسلام

دهقانی اظهار کرد: در لیست پژوهشگران برتر جهان نام 14 کشور اسلامی مشاهده می گردد که سهم کشورهای اسلامی تقریبا 3 درصد پژوهشگران برتر جهان است. کشور عربستان با 102 نفر، مالزی با 21 نفر، ترکیه با 18 نفر و ایران با 12 نفر بیشترین تعداد پژوهشگران پراستناد جهان در میان کشورهای اسلامی را دارند. آمار کل تعداد پژوهشگران برتر جهان اسلام در جدول ارائه شده است و این افراد به ترتیب حروف الفبا از کشورهای امارات متحده عربی، اندونزی، ایران، برونئی، بنگلادش، پاکستان، ترکیه، عربستان سعودی، عمان، قطر، لبنان، مالزی، مصر و نیجریه هستند. برای هر پژوهشگر یک یا دو و حتی سه وابستگی سازمانی در نتایج پژوهشگران پراستناد جهان ذکر شده است و بعضی از پژوهشگران نیز فقط یک وابستگی سازمانی دارند. وابستگی بعضی دیگر به بیش از یک کشور است. اگر وابستگی اول سازمانی پژوهشگران در نظر گرفته گردد بعضی از کشورهای اسلامی حذف می گردد و آمار بعضی دیگر تغییر می نماید. مثلاً آمار عربستان سعودی از 102 پژوهشگر برتر به 82 نفر کاهش می یابد یا آمار کشور ترکیه بر اساس وابستگی اول سازمانی از 18 تا به 7 پژوهشگر تقلیل می یابد .

دانشگاه هاروارد با 203 پژوهشگر، دانشگاه استنفورد با 103 پژوهشگر و آموزشگاه علوم چین با 101 پژوهشگر سه سازمانی هستند که بیشترین تعداد پژوهشگران برتر جهان را در اختیار دارند .

کشورهای آمریکا، چین، انگلستان، آلمان، استرالیا، کانادا، هلند، فرانسه، سوئیس و اسپانیا بیشترین تعداد پژوهشگران پراستناد جهان را دارند. آنها به ترتیب 2737 ، 636 ، 516 ، 327 ، 271 ، 183 ، 164 ، 156 ، 155 و 116 پژوهشگر برتر را در اختیار دارند که چیزی بین 44 تا 2 درصد پژوهشگران برتر جهان است. 23 نفر از برندگان جوایز نوبل در این فهرست قرار دارند که سه نفر آنها مربوط به برندگان نوبل امسال است .

دهقانی توضیح داد: پژوهشگران پراستناد کیفی ترین و پراستنادترین مقالات علمی جهان را انتشار داده و لذا در حوزه موضوعی تخصصی خود به عنوان پژوهشگر موثر در سطح بین المللی شناخته و معرفی شده اند. اما باید در نظر داشت که امروزه مؤثر بودن فقط در تعداد استنادها خلاصه نمی گردد، بلکه برطرف مسائل جامعه و اثرگذاری مالی، اجتماعی، فناورانه و نوآورانه از سایر ابعادی هستند که می بایست مورد توجه پژوهشگران قرار گیرند .

منبع:ایسنا