کویر خارتوران معروف به آفریقای ایران
به گزارش مجله گیتی رو، اگر به نقشه ایران نگاه کنید، می بینید که بخش عمده ای از مساحت کشورمان در ناحیه گرم و خشک واقع شده و پوشیده از کویر است. کشور عزیزمان ایران خصوصا در بخش های مرکزی خود، کویرهای متعددی دارد که هریک از آن ها ویژگی های خاص خود را داشته و چشم اندازهایی بسیار زیبا و دیدنی را به نمایش می گذارند. خارتوران یکی از پرطرفدارترین کویرهای ایران بوده که در استان سمنان قرار داشته و با عنوان آفریقای ایران شناخته می گردد. این کویر یکی از منطقه ها حفاظت شده ایران است که بیش از 300 گونه جانوری مختلف را در خود جای داده است. در این مطلب به معرفی کویر خارتوران پرداخته شده که راهنمای سفر به این کویر را در اختیارتان قرار می دهیم.
کویر خارتوران کجاست ؟
کویر خارتوران در شرقی ترین منطقه ها استان سمنان و در فاصله 140 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان شاهرود واقع شده است. این کویر با مساحتی بالغ بر 1٬470٬640 هکتار تقریباً 8٪ از مساحت کل ایران را شامل می گردد و به سه بخش مختلف تقسیم می گردد. حدود 75٪ از این مساحت به عنوان زیستگاه حیات وحش در نظر گرفته شده و 8٪ آن به عنوان پارک ملی خارتوران مشخص شده است. بقیه 17٪ نیز به عنوان منطقه حفاظت شده خارتوران شناخته می گردد.
یکی از اطلاعات جالب درباره این کویر، نام آفریقای ایران است که به علت شباهت با صحرای آفریقا و جلب آیندگان به زیبایی و تنوع طبیعی آن شناخته می گردد. منطقه کویر خارتوران با بیش از 300 گونه مختلف از حیوانات و پرندگان، بزرگ ترین منطقه حفاظت شده ایران و دومین ذخیره گاه زیست کره ای جهان پس از سرنگتی آفریقا است.
گونه های جانوری کویر خارتوران
حیات وحش این منطقه شامل 41 گونه پستاندار، 167 گونه پرندگان، 42 گونه خزندگان، 2 گونه دوزیست و 72 گونه مختلف از مارها می گردد. بعضی از این حیوانات بسیار کمیاب هستند که برای مثال می توان به پلنگ ایرانی، گورخر ایرانی، یوزپلنگ آسیایی، روباه قرمز، کل، بز، قوچ، میش، آهو، جبیر، کاراکال، جربیل، کفتار راه راه، گربه وحشی، گربه شنی، باقرقره، هوبره، تیهو، اردک بلوطی، سبزه قبا، حواصیل، زاغ بور، شاهین، عقاب طلایی، بحری، شاه بوف، سارگپه و د لیجه اشاره نمود.
در این منطقه نیز خزندگانی چون بزمجه، آگاما، انواع لاک پشت و انواع مار مانند مار شاخد ار ایرانی، مار جعفری، کفچه مار، گرزه مار وجود دارند. اگر شما علاقه مند به تماشای حیات وحش هستید، می توانید به منطقه حفاظت شده خارتوران سفر نموده و حتی یوزپلنگ های آسیایی را از نزدیک مشاهده کنید. این حیوانات نادر در حال انقراض هستند و فقط حدود 100 قلاده از آن ها در کویر خارتوران به جای مانده اند.
راههای دسترسی به کویر خارتوران
کویر خارتوران در استان سمنان و در فاصله 140 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان شاهرود واقع شده است. برای دستیابی به این کویر زیبا مسیرهای گوناگونی در دسترس قرار دارند که شما از استان های مختلف می توانید به سوی این دشت های خشک و بی سرانجام حرکت کنید. انتخاب مسیر مناسب بر اساس مکان مبدا شما مشخص می گردد. از هر کجا که در ایران باشید، در ابتدا باید خود را به شهرستان شاهرود برسانید و سپس یکی از مسیرهای زیر را برای دستیابی به کویر خارتوران دنبال کنید:
- مسیر اول: در ابتدا به جاده شاهرود - سبزوار مراجعه کنید و پس از عبور از منطقه میامی، مسیر به سمت بیارجمند را انتخاب کنید. پس از طی کردن تقریباً 40 کیلومتر، به روستای بیارجمند می رسید. از این نقطه به جاده روستای خان خودی و کاشمر بروید و سپس مسیر را به سوی روستای قلعه بالا پیگیری کنید. اغلب تورهای گردشگری این مسیر را برای دستیابی به کویر خارتوران انتخاب می نمایند.
- مسیر دوم: از شهرستان شاهرود به جاده روستای طرود مراجعه کنید و پس از طی کردن تقریباً 70 کیلومتر، مسیر به سمت بیارجمند را ادامه دهید. سپس مانند مسیر اول به جاده روستای خان خودی بروید و سپس به سمت روستای قلعه بالا حرکت کنید. منطقه زیست محیطی خارتوران در روستای قلعه بالا و کویر خارتوران در روستای رضاآباد واقع شده است.
جاذبه های گردشگری کویر خارتوران
همان طور که ذکر شد یکی از مجذوب کننده ترین نقاط سفر به کویر خارتوران، تماشای زیبایی های این کویر است. تپه های شنی و رمل های آن زیر نور آفتاب تصاویری فوق العاده زیبا را به وجود می آورند که عکاسان و کویرگردان را به خود جذب می نماید. این مکان فرصتی عالی برای تجربه های هیجان انگیز مانند کویرنوردی، موتورسواری، آفرود، شترسواری و … ارائه می دهد. شب های کویر همچنان تماشای است و ممکن است با نجوم گران حرفه ای درباره آسمان پرستاره آن حرف بزنید.
روستاهای کویر خارتوران
در صورتی که در پی جاذبه های دیگر در اطراف کویر هستید، توصیه می گردد روستاهای اطراف خارتوران را بیشتر بشناسید. دو روستا به نام رضاآباد و قلعه بالا در نزدیکی کویر خارتوران واقع شده اند. بازدید از این روستاها به شما فرصت می دهد تا با زندگی مردم محلی آشنا شوید. رضاآباد یک روستای عشایری با سیاه چادرهای اهالی آن است که امکان اقامت در آن را دارید. قلعه بالا نیز به خاطر معماری خاص خانه های پلکانی اش شناخته می گردد. اگر به تجربه زندگی مردم روستایی و انس با محیط طبیعی می خواهید، می توانید از این فرصت بهره برداری کنید.
هنرهای دستی کویر خارتوران
هنرهای دستی محلی شامل محصولاتی نظیر گلیم، قالی، توبره و پشتی است. این محصولات با زیبایی بافته می شوند که از طبیعت به عنوان منبع اصلی رنگ ها و الگوها الهام می گیرند. بعلاوه، می توانید این صنایع دستی را به عنوان سوغاتی های خود تهیه نموده و خاطرات خوبی از سفرتان به دست آورید.
اقامت در کویر خارتوران
همانطور که در بالا اشاره شد یکی از مهیج ترین جنبه های سفر به کویر خارتوران، امکان بازدید از روستاهای اطراف و تجربه زندگی در خانه های بومی منطقه است. البته گزینه های دیگری نیز برای اقامت در کویر خارتوران در دسترس هستند. می توانید یکی از اقامتگاه های بوم گردی منطقه یا اکوکمپ های خارتوران را برای استراحت انتخاب نموده یا به شهر شاهرود بازگردید و شب را در هتل ها و مسافرخانه های این شهر به سر ببرید.
سخن سرانجامی
در این مقاله منطقه کویر خارتوران شاهرود را به شما معرفی نموده و اطلاعات جامعی در خصوص جاذبه های گردشگری و راه های دسترسی به این منطقه را ارائه دادیم. کویر خارتوران در استان سمنان واقع شده و از سمت استان خراسان رضوی نیز به آسانی قابل دسترسی است. شما می توانید بخشی از سفر خود را برای بازدید از منطقه حیات وحش خارتوران اختصاص داده و از نزدیک ترین فرصت برای مشاهده کمیاب ترین حیوانات جهان بهره مند شوید. با این حال باید به یاد داشته باشید که برای تماشا حیات وحش احتیاج به درخواست و مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست دارید.
منبع: تاپ تراول