علائم ناشی از کمبود ید - مجله گیتی رو

مترجم: رزیتا ملکی زاده

منبع:راسخون

کمبود ید در افرادی مشاهده می گردد که اندازه مورد احتیاج ید مصرفی را به وسیله رژیم غذایی خود دریافت نداشته و بنابراین دچار کمبود ید در بدن خود می شوند. با این حال، علائم کمبود ید دقیقاً چه علائمی می باشند؟ به وسیله این مقاله پاسخ خود را بیابید.

از کودکی به ما آموخته اند که وجود ویتامین، کربوهیدرات، پروتئین، آب و چربی برای استفاده بدن مان ضروری می باشد. غیر از این موارد، مواد معدنی هم تعیین شده است که جزء مهمی از رژیم غذایی روزانه ما را تشکیل می دهند. گرچه این مواد در مقادیر کم مورد احتیاج می باشند، اما نقش بزرگی در رشد و تکامل ذهنی و جسمی فرد ایفاء می نمایند. یکی از چنین مواد معدنی ید می باشد. ید به اسم یک ماده معدنی کم احتیاج نامیده شده و جهت سنتز هورمونهای تیروئید همانند تریودوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) در مقادیر کافی مورد احتیاج است. از میان 25 تا 30 میلی گرم اندازه ید در بدن، بیش از نیمی از آن در غده تیروئید وجود دارد که در زیر جعبه صوتی یا حنجره در قسمت جلویی یا بخش فرونتال گلو واقع است. مقادیر به جای مانده از آن، در پوشش معده، غدد شیری، خون و غدد بزاقی توزیع شده اند.

تا قرن بیستم، کمبود ید امری کاملاً معمول مشاهده شده در کشورهای پیشرفته ای مانند ایالات متحده و کانادا بود. با این حال، با افزایش استفاده از نمک ید دار این مشکل تقریباً به طور کامل از بین رفته است و امروزه کمبود ید به ندرت دیده می گردد. با این وجود، کشورهای بسیاری وجود داشته که از نمک ید دار استفاده نکرده و بنابراین کمبود ید به اسم مسئله ای جدی در این منطقه ها به جای مانده است. کمبود ید به بروز علائم مختلفی در بچه ها و بعلاوه بزرگسالان منجر می گردد.

علائم ناشی از کمبود ید

ید یک ماده معدنی حیاتی است و بنابراین جهت رشد ذهنی و بعلاوه جسمی بدن در مقادیر کافی مورد احتیاج است. بعضی از علائم کمبود ید در ذیل مورد بحث قرار گرفته اند.

گواتر

گواتر با تورم غده تیروئید تشخیص داده می گردد. در گواتر، به علت کمبود ید کافی، غده تیروئید در کوشش برای برآمدن از عهده فراوری هورمون تیروئید کافی، بزرگ می گردد. در بیماران مبتلا به گواتر، گره یا غدد کوچک پیشرفته و در موارد شدیدتر مسائل تنفسی و تورم همراه با خفگی هم مشاهده می شوند.

عقب ماندگی ذهنی

عقب ماندگی ذهنی شایع ترین علامت کمبود ید در بچه ها است. خردسالانی که به اندازه کافی ید از رژیم غذایی خود دریافت ننمایند، قربانی عقب ماندگی ذهنی شده، و گاهی هم با مسائل جسمی مانند ضعف کلی در بدن روبرو می شوند. در صورتی که زنان در طول دوران بارداری به اندازه کافی ید مصرف ننمایند، نوزادان آنها دچار عقب ماندگی ذهنی می شوند.

کم کاری تیروئید

از میان تمامی علائم کمبود ید، شایع ترین علامت در بچه ها و هم بزرگسالان کم کاری تیروئید است. اکنون ممکن است این سئوال برایتان پیش بیاید که کم کاری غده تیروئید چه عارضه ای است؟ خوب بایستی گفت که کم کاری تیروئید در نتیجه کمبود شدید ید در بدن رخ می دهد. این عارضه با فراوری کمتر از حد طبیعی هورمون تیروئید در بدن تعیین می گردد. کم کاری تیروئید بیشتر در کشورهای توسعه نیافته دیده می گردد بطوریکه مردم این کشورها برای مدت زمان طولانی از دریافت ید به وسیله رژیم غذایی خود محروم هستند. کم کاری تیروئید به نوبه خود منجر به بروز علائم دیگری مانند موارد ذیل می گردد:

گرفتگی عضلانی

تورم پاها

افسردگی

خواب آلودگی مفرط

خشکی پوست و مو

افزایش سطوح کلسترول

کم شدن تمرکز

خستگی و فرسودگی

عدم تحمل سرما

یبوست

وجود درد در بدن

افزایش وزن خفیف

بزرگ شدن زبان

پف کردن دست و صورت

آهسته شدن گفتار

منابع غنی از ید

نمک ید دار معروف ترین منبع ید به شمار میرود. با این حال، مصرف نمک ید دار تنها راهکار مقابله با ید مورد احتیاج بدن نیست. چندین ماده غذایی دیگر هم وجود داشته که نه تنها مواد مغذی ضروری دیگر را تأمین می سازند، بلکه به اسم منابع غنی ید به حساب می آیند. بعضی از این مواد غذایی عبارتنداز:

تخم مرغ

گوشت

ماهی

جلبک دریایی

توت فرنگی

شیر

پنیر موزارلا

ماست

اگرچه پیشرفتهای پزشکی این امکان را برای درمان تمام علائم و نشانه های کمبود ید فراهم ساخته است، اما در کشورهای توسعه نیافته این درمانها برای همه امکان پذیر نیست. بنابراین تنها راه دور نگاه داشتن علائم کمبود ید مصرف منظم ید به وسیله رژیم غذایی است، همانطور که به درستی اسم می گردد، پیشگیری بهتر از درمان است!!!

منبع: راسخون